Maymun çiçeği hastalığı hakkında data veren Prof. Dr. Balık, koronavirüse nazaran yayılma hızının yavaş bulunduğunu ve kapanmayı gerektirecek tedbirlerin söz mevzusu olmadığını söylemiş oldu.
7 Mayıs’ta İngiltere’de görülmesinin peşinden birçok ülkeye yayılan maymun çiçeği hastalığı, endişelere niçin oldu.
Ortalama 2 hafta içinde 12 ülkede daha tespit edilen virüsün, dünya genelinde salgına dönüşme ihtimali ise endişelere niçin oldu.
AA’nın haberine nazaran; virüs, İngiltere’nin yanı sıra ABD, Almanya, Avustralya, Belçika, Fransa, İspanya, İsrail, İtalya, İsveç, İsviçre, Kanada ve Portekiz’de görüldü.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, mevzuyla ilgili açıklamalarda bulunmuş oldu.
Yayılma hızı koronavirüse nazaran son aşama yavaş
Söz mevzusu virüsün koronavirüste olduğu benzer biçimde havadaki damlacıklar ve solunum yöntemiyle kolaylıkla bulaşabilen bir virüs olmadığının altını çizen Balık, virüsün, insandan insana bulaşması için yoğun ve yakın temas icap ettiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Dünya Sıhhat Örgütü’nün resmi olarak açıklamış olduğu maymun çiçeği olay sayısı 90 civarında, 56 da şüpheli olay var. Dolayısıyla Kovid-19 ile karşılaştırdığımız süre, yayılım hızının son aşama yavaş bulunduğunu görüyoruz.
“Bulaşma şekli kapanmalara gitmeye gerektirecek şekilde değil”
Bulaşma şekli Kovid-19’da olduğu benzer biçimde kapanmalara gitmeyi gerektirecek şekilde değil. Genel olarak insanlarla temasımızda hijyen tedbirlerine uyarsak, bu virüsün yayılması kolay olmayacaktır.”
“Virüste, insandan insana geçişi kolaylaştıran bir değişiklik bulunduğunu düşündürüyor”
Virüs ilk kez ortaya çıktığında ufak çaplı salgınlar yapmış oldu. Fare, fare, sincap benzer biçimde kemiricilerden insanlara bulaşmıştı, bölgesel kalmıştı ve yayılmamıştı. O süre hayvanlardan insanlara bir bulaşma ön plandayken şimdi insandan insana bulaşmanın da bulunduğunu görüyoruz. Şu sebeple Afrika ile hastalığın yaygın görüldüğü, endemik olduğu bölgelerle asla bağlantısı olmayan kişiler içinde da virüsün yayıldığını görüyoruz. Bu da virüste, insandan insana geçişi kolaylaştıran bir değişiklik bulunduğunu düşündürüyor. Bununla ilgili araştırmalar devam ediyor.
Uzmanından maymun çiçeği açıklaması: Korona benzer biçimde kapanmayı gerektirmiyor VİDEO
“Çiçek aşısı olanlar yüzde 80’den fazla korunuyor”
Çiçek hastalığı dünyadan silmiş olduğu için 1980’den sonrasında çiçek aşısı yaptırılması terk edildi. Yaşı 45’in üstünde olanlar çiçek aşılıdır, kollarında çiçek aşısı izi vardır. Emekler, bu kişilerin yüzde 80’den fazla bu virüse karşı da korunduğunu gösteriyor. Hastalığın gençlerde daha ağır seyretmesinde onların aşısız olmasının görevi olabilir. Aslına bakarsan bazı ülkeler şu anda çiçek aşısının yeni jenerasyonunu süratli şekilde üretmeye ve risk gruplarına uygulamaya başladılar. Hastalığın yayılma durumuna nazaran bu öteki ülkelerde de gerçekleşebilir.”
Balık, hastalığın kati bir tedavisinin bulunmadığını fakat bu virüs grubuna etkili bazı ilaçlar bulunduğunu belirterek, “Eğer virüs yayılmaya devam ederse bu ilaçlardan hangilerinin daha etkili olduğu hızlıca gözlemlenecek ve ilaç tedavisi de yakın süre tespit edilecektir.” diye konuştu.
“Çiçek hastalığı kadar öldürücü değil”
Balık açıklamalarına şu ifadeler ile devam etti:
“Maymun çiçeği virüsü, çiçek hastalığı kadar öldürücü değil. Ek olarak virüsün, ortaya çıkmış olduğu yıllardaki kadar da öldürücü olmadığını söyleyebiliriz. Şu ana kadar hiçbir ölüm görülmedi. Virüs ilk kez ortaya çıktığında bir bölgede yüzde 10’a kadar, öteki bölgede yüzde 1’in altında ölüm görülüyordu fakat şu an muhtemelen yapı değiştirmiş yayılımda olan virüsün ölümcüllük oranı muhtemelen daha da düşük. Kim bilir asla ölümcül olmayacak. Bunu süre içinde göreceğiz.”
Prof. Dr. İsmail Balık, çiçek aşısının hastalığı yeni kapan kişilerde bile etkili olabildiğine işaret ederek, “Ek olarak ‘çiçek serumu’ dediğimiz serumla da hastalık tedavisinde kullanılabilir benzer biçimde görünüyor. Çiçek serumu, çiçek hastalığı geçirmiş yada aşılı kişilerin kanlarındaki antikorların yoğunlaştırılmasıyla elde edilebiliyor.” bilgisini paylaştı.
Hastalık emareleri
Maymun çiçeği hastalığının tanısının kolaylıkla koyulabildiğini kaydeden Balık, şöyleki konuştu:
“Hastalık seyrine bakılarak kolaylıkla anlaşılabilir. Ilk olarak ateş, baş ağrısı, kas ağrısı ve sırt ağrısı benzer biçimde bulgularla başlıyor. Peşinden ciltte kızarıklık ve nohut ebatlarına kadar varan içi sıvı dolu döküntülerle seyrediyor. Bilhassa bu sıvı fazlaca bulaştırıcı. Bu şekilde olan kişilerin kendilerini izole etmeleri, başkalarıyla temas etmemeleri gerekiyor. Bu çerçevede sıhhat çalışanları da hastaya korunmasız müdahale etmişse bulaşması söz mevzusu olabilir. Bu tip kimselerle temas edebilecek, polis memuru benzer biçimde çalışanların da dikkatli olması gerekiyor.”
“Kuluçka süresi çoğu zaman 6 ila 13 gün içinde”
Balık, hastalığın hemen hemen semptomların ortaya çıkmadığı kuluçka süresi süresince bulaşmadığını dile getirerek, “Hastalık emareler başladıktan sonrasında bulaşmaya başlıyor. Kuluçka süresi çoğu zaman 6 ila 13 gün içinde sadece 5 ila 21 gün içinde da değişebiliyor. Kuluçka süresinin peşinden 2-4 hafta kadar devam eden hastalık süreci oluyor.” dedi.
Prof. Dr. Balık, hastalığın koronavirüse nazaran rahatça teşhis edilebilen hastalığın Türkiye’de herhangi bir olay olması durumunda da hızlıca belirleneceğine işaret ederek, “Hasta kişiyle teması olanların ortalama 20 gün kadar karantinada kalmaları öneriliyor fakat virüsün muhtemelen değişime uğramış bu yeni formunun ne şekilde seyir gösterdiği, tam olarak iyi mi bulaştığı, iyi mi bir klinik tablo oluşturduğu ve iyi mi tedavi edileceği gelecek günlerde netleşecektir.” ifadelerine yer verdi.
Hastalıktan korumak için hijyen mühim
Maymun çiçeğinin turizmi negatif etkilemeyeceğini düşündüğünü dile getiren Balık, şunları kaydetti:
“Virüsün bulaşma şekli göz önünde bulundurulduğunda dünyanın herhangi bir kapatmaya gideceğini düşünmüyorum. Hem bireysel olarak tedirgin olmamıza gerek yok hem gezim açısından herhangi bir olumsuzluk oluşacağını zannetmiyorum. Genel hijyenik tedbirlere uyulması durumunda virüsün toplumda yayılması yada turizmi negatif etkilemesi açısından herhangi bir mesele oluşmayacaktır.”
