İHA
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ağustos ayı fiyat gelişimleri raporunu paylaştı.
Raporda fiyat artışlarının sektörler bazda genele yayılmış olduğu belirtilerek kirada yüksek artışlar gözlendiği kaydedildi.
Raporda gore Ağustos ayında tüketici tutarları yüzde 9,09 oranında terfi etti ve senelik enflasyon 11,11 puan artarak yüzde 58,94 oldu.
Bu zamanda B (işlenmemiş besin, alkol, tütün, enerji ve altın hariç TÜFE) ve C (enerji, besin, içecek, tütün, altın hariç TÜFE) endekslerinin senelik değişiklik oranları sırasıyla 9,20 ve 8,76 puan artarak yüzde 63,52 ve 64,85 olarak gerçekleşti.
Senelik enflasyon yüzde 58,94 oldu
Senelik tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde, bu zamanda alt grupların tamamında artış yaşanmıştır.
Bundan önceki aya gore hizmet, besin, temel mal, enerji ve alkol-tütün-altın gruplarının katkıları sırasıyla 3,00; 2,86; 2,60; 2,51 ve 0,14 puan arttı. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle incelendiğinde, B ve C endekslerinin aylık artışları önceki ayda erişilen yüksek seviyeleri korudu.
Fiyat artışları, B endeksini oluşturan gruplardan işlenmiş gıdada bundan önceki aya kıyasla güçlenirken hizmet ve temel mallarda yüksek seyretmeye devam etti. Hizmet tutarları ağustos ayında yüzde 9,19 oranında yükselmiş, grup senelik enflasyonu 9,92 puan artışla yüzde 79,57 seviyesine ulaştı.
Akaryakıt, lokanta, otel…
Bu zamanda fiyat artışları, ulaştırma hizmetlerinde daha belirgin olmak suretiyle, alt gruplar geneline yayıldı. Ulaştırma hizmetleri fiyatlarında akaryakıt fiyatlarındaki sert artışa bağlı olarak aylık bazda yüzde 27,62 oranı ile 2003 bazlı endeksteki en yüksek artış kaydedildi.
Bu gelişmede, yönetilen-yönlendirilen kalemlerin (otobüs ve taksi ile kent içi yolcu taşımacılığı ve hava yöntemiyle yolcu taşımacılığı) yanı sıra karayoluyla şehirler arası yolcu taşımacılığı tutarları belirleyici oldu. Lokanta-otel alt grubunda süregelen kuvvetli fiyat artışları ağustos ayında devam etmiş, fiyatların yüzde 7,09 oranında yükselmesiyle alt grup senelik enflasyonu yüzde 89,31 seviyesine ulaştı.
Kira alt grubunda aylık artış bir miktar daha güçlenerek yüzde 7,90 oldu ve senelik enflasyon yüzde 87,78’e terfi etti. Öteki hizmetler alt grubunda fiyatlar yüzde 7,19 oranında artış kaydederken bu gelişmede kişisel ulaştırma araçlarının bakım-onarımı, sıhhat hizmetleri ile eğlence-kültür hizmetleri öne çıkan kalemler oldu.
Temel mal grubunun senelik enflasyonu 7,72 arttı
Temel mal grubu senelik enflasyonu 7,72 puan artışla yüzde 51,97 oldu. Döviz kuru geçişkenliğinin yüksek olduğu temel mallarda tüm alt gruplarda yüksek fiyat artışları kaydedildi. Dayanıklı mal alt grubunda fiyatlar yüzde 7,82 oranında yükselirken, bu zamanda otomobil, beyaz eşya ve mobilya fiyatlarında belirgin artışlar seyredildi. Öteki temel mallar alt grubunda ilaç referans euro kurundaki güncelleme ve vergi ayarlamasının sarkan tesirleri hissedilmiş, fiyatlarda yüzde 9,92 oranı ile genele yayılan bir artış kaydedildi.
Giyim ve ayakkabı grubunda fiyatların mevsim eğiliminin aksine artış göstermesiyle (yüzde 8,25 oranında) senelik enflasyon yüzde 29,96’ya terfi etti. Enerji tutarları ağustos ayında yüzde 14,23 oranında artmış, grup senelik enflasyonu ise 16,89 puan artarak yüzde 14,03 seviyesinde gerçekleşti. Grup aylık fiyat artışında, bundan önceki ay ortasında gerçekleşen vergi artışının sarkan tesiri yanında, internasyonal enerji fiyatlarındaki yükseliş belirleyici oldu. Bu görünüm altında, akaryakıt ve tüp gaz kalemleri sırasıyla aylık bazda yüzde 26,11 ve 23,93 oranlarında artış kaydetmiştir. Ek olarak, şebeke suyu tutarları ağustos ayında da yüksek bir oranda (yüzde 7,43) arttı. Besin ve alkolsüz içecekler grubu tutarları ağustos ayında yüzde 8,48 oranında artmış, senelik enflasyon 12,14 puan yükselerek yüzde 72,86 oldu.
Senelik enflasyon işlenmemiş gıdada yüzde 93,64’e, işlenmişte ise yüzde 57,80’e terfi etti
Senelik enflasyon işlenmemiş gıdada 13,93 puan artışla yüzde 93,64’e, işlenmiş gıdada ise 11,02 puan artışla yüzde 57,80’e terfi etti.
Mevsimsellikten arındırılmış veriler taze meyve sebze fiyatlarının bu zamanda meyve tutarları öncülüğünde belirgin artış gösterdiğine işaret etmiştir. İşlenmemiş besin grubunun seyrinde bu zamanda meyve ve sebze haricinde, yumurta ve kuruyemiş fiyatlarındaki yükselişler öne çıkmıştır. İşlenmiş besin grubunda aylık artış geçen aya kıyasla (yüzde 11,17) güçlenirken, başta ekmek olmak suretiyle ekmek-tahıllar, süt ile süt ürünleri, katı-sıvı yağlar ve alkolsüz içecek kalemleri fiyat artışları ile dikkat çekti.
Alkollü içecekler ve tütün ürünleri grubunda fiyatlar yüzde 3,77 oranında yükselmiş, senelik enflasyon 5,40 puan artışla yüzde 51,98 olarak gerçekleşti. Bu gelişmede geçen ay meydana getirilen vergi düzenlemesi kaynaklı fiyat artışlarının endekse gün ağırlıklı yansıtılması sebebiyle ağustos ayına sarkan etkisinde bırakır belirleyici oldu. Yurt içi üretici tutarları ağustos ayında yüzde 5,89 oranında arttı, senelik enflasyon 4,91 puan artışla yüzde 49,41 oldu.
Ana endüstri gruplarına gore incelendiğinde, senelik enflasyon alt grupların tümünde yükseliş kaydederken, aylık bazda internasyonal enerji emtia ve kur gelişmelerine istinaden enerji üretici fiyatlarındaki artış yüzde 14,27 ile belirgin oldu.
Aylık fiyat gelişimleri sektörler bazında incelendiğinde, artışların genele yayılmış olduğu izlenirken ham petrol ve doğalgaz, rafine petrol ürünleri, temel eczacılık, kömür ve linyit, mobilya, öteki madencilik-taş ocakçılığı ve elektrik-gaz imalatı sektörleri fiyat artışlarıyla öne çıktı.