Mehmet Şimşek: Seçimden sonrasında enflasyon düşecek – Haber Gönder

ensonhaber.com

Türkiye, 31 Mart’ta yapılacak mahalli seçimleri beklerken, seçimlerden sonrasında ekonomide nelerin olacağı, iyi mi bir havanın yaşanacağı da merak ediliyor.

Enflasyonun ne vakit, iyi mi ve ne kadar düşeceği; faiz, kur, enflasyon ve gelişme içinde iyi mi bir denge gözetileceği; aşamalarıyla Türkiye’nin iktisat programında hangi hedeflerin gerçekleştirileceği..

Bu ve benzeri birçok mevzuyla ilgili, Gömü ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, CNN Türk’te gösterilen Gece Görüşü’nde, gazeteciler Hande Fırat ve Zafer Şahin’in iktisat gündemine dair sorularını yanıtladı.

Mehmet Şimşek’in açıklamalarından mühim ayrıntılar şöyleki:

Brezilya’ya G20 toplantıları için gittik. Maliye bakanlarını toplantıları yaptık. Orada küresel ekonomik görünüm tartışıldı. Bilhassa küresel eşitsizlikler tartışıldı. Bu bağlamda gene vergi mevzusu gündemdeydi. Yeşil dönüşüm finansmanı gene gündemdeki bir öteki gündem maddesiydi. Genel olarak bu mevzular kapsamlı olarak tartışıldı. Jeopolitik mevzularda bir düşünce birliği oluşmadığı için, netice bildirgesi çıkmadı. Batılılar Rusya’yı kınamak istediler. Bazı ülkeler ise biz dahil, biri kınanacaksa İsrail’in de kınanması icap ettiğini dile getirdik.

Küresel eşitsizlik mühim bir mevzu. En yoksul yüzde 50 küresel servetin bir tek 2’sine haiz. Oldukca büyük bir kopukluk var. Bu yıl dünyada ulusal hasılanın yüzde 60’ını temsil eden ülkelerde seçimler olacak. Bu niye mühim? Küresel büyümenin zayıf seyrettiği, eşitsizliklerin arttığı bir ortamda seçime gidiliyor. Bu şeklinde ortamlardaki seçimlerdeki risk aşırı uçların güçlenme ihtimalini güçlendiriyor.

Geçen yıl 8.8 milyar dolar internasyonal kuruluşlardan zelzele finansmanı, ihracatın finansmanı için kaynak bulduk. Türkiye’nin kaynağa erişiminde bir mesele yok. 2024’ün ilk 3 ayında seçimin getirmiş olduğu bir belirsizlik var. Senenin başlangıcında da enflasyon birazcık beklentilerin üstünde çıktı, çeşitli ücretlerin belirlendiği bir süreç olduğundan. Geçen yıl 8.8 milyar olan deposu, bu yıl 12, 13 milyar dolarlık bir rakama ulaştırmayı bekliyoruz.

Enflasyon, dünyada düşüşe geçecek

Dünyada enflasyonda düşüş var. ABD Merkez Bankası şeklinde bankaların faiz indirimine gitmesine niçin olacak. Gelişme bizi ilgilendiren bölgelerde, 2 bölge var. Biri euro bölgesi. Orada gelişme 0,9’a çıkacak. Dünya ticareti 3.3’e çıkacak geçen seneye gore. Bizi ilgilendiren Orta Doğu ve Orta Asya’da da gelişme olacak. 2024’ten sonrasında iktisat programı kuvvetli netice verecek. Türkiye’nin bir hikayesi var.

Geçen yıl karşı rüzgarların hakim olduğu bir dönemdi. Şimdi ise destekleyici bu rüzgarlar. Bizi ilgilendiren bölgelerde gelişme hızlanacak. Eğer iyi bir hikayeniz eğer olmazsa bu rüzgarların bir anlamı olmazdı. Son dönemde seçimden dolayı belirsizliğinden dolay rezervlerdeki bir miktar düşüşten dolayı 300’ü birazcık geçti. Mühim olan şu. Programın çalıştığına dair bir sürü emare var.

Bu programın esası milletimizi yaşam pahallılığından kurtarmaktır. Biz buna teknik olarak fiyat istikrarı diyoruz. Türkiye bundan 10 yıl ilkin neredeyse oradaydı. Kalıcı olarak düşük tek hanelerdeydi. Türkiye birçok bölgesel, küresel şok yaşadı. Geçen yıl bir program ortaya koyduk bunun da amacı enflasyonda tek haneye inmek. Türkiye’de mali disiplin devamlı önemsendi ve hayata geçirildi aslına bakarsak. Geçen yıl Türkiye fazlaca büyük bir zelzele felaketi yaşadık ve bütçe açığı büyüdü. Biz geçen yıl bu rakamı indirdik, bu önemliydi itimat sağlamak için. Bu yıl de zelzele harcamaları gerçeği ile yaşamak zorundayız. Bu yıl de açık nispeten yüksek seyredecek. Bizim hedefimiz 2025 itibarıyla zelzele harcamaları dahil bu açığı yüzde 3’ün altına çekmek. Büyük açık demek, nesiller arası adaletin bozulması anlama gelir. Biz harcamaları zelzele hariç denetim altına aldık. Gelir ayağında adımları attık. Bizim yaklaşımımız Merkez Bankası’na enflasyonu aşağı çekmekte destek olmak istiyoruz. Bu önümüzdeki yıl fazlaca kuvvetli bir halde devreye girecek. Bütçe açığını kalıcı bir halde yüzde 3’ün altına çıkmak istiyoruz.

Cari açıkta daralma var

Geçen yıl cari açık 60 milyar dolar civarındaydı. 30-35 milyar dolar civarına inmesini bekliyoruz. Bu programın çalıştığının en güzel göstergelerinden biri.

Şubat ayı enflasyonu, son 12 ayın enflasyonunu gösteriyor. Zelzele tesiri var bu rakamlarda. Geçen yıl yazın kurda bir düzelmeye izin verdik. O da geçici olarak enflasyonisttir. Bu faktörlerin hepsi Temmuz, Ağustos şeklinde sistemden çıkacak. Yazın enflasyon 20,25 puan düşer. Para politikası gecikmeli çalışıyor. Merkez Bankası ilave sıkılaşma adımları atıyorlar. Yüzde yüz destekliyoruz biz bunu. Gelişmiş ülkelerde dahi 12 ile 18 aylık bir aktarım süreci var bu hamlelerin yansımasında.

Aşırı talep ortadan kalkacak

Senenin ilk çeyreğinde fazlaca büyük olasılıkla net ihracatın tesiri pozitife dönüyor. 2. ve 3. çeyrekte enflasyona sebep olan aşırı talep ortadan kalkmış olacak.

İlk günden beri enflasyon 2024’ün haziranına kadar yüksek duracak ve yükselecek dedik. Esas senelik bazlı enflasyon hazirandan sonrasında düşmeye başlamış olacak. Merkez Bankası Mayıs ayında enflasyonun zirveyi bulacağını ve sonrasında süratli düşüşe geçeceğini düşünüyor. İlave önlem alma şansımız devamlı var.

“Seçim öncesi güvensizlik yaratma çabaları var”

Maalesef seçim öncesinde bazı çevrelerin bilhassa seçim sonrası için belirsizlik, güvensizlik yaratma çabası var. Öyleki bir hala aldı ki fazlaca abartılı ifadeler. Bizim seçim sonrasına ilişkin orta vaadeli programda ön görmediğimiz bir şey yapmayacağız. Vergi ile ilgili tutumuz net. Kurumlar vergisini artırmayacağız. Gelir vergisini artırmayacağız. KDV genel oranları artırmayacağız. İstistanalar var ise, indirimli olanlar var ise bunu gözden geçireceğimizi aslına bakarsan söylemiştik. Motorlu Taşıtlara ilave bir oran gündemimizde değil.

“Kayıt dışılık hak yiyecek anlama gelir”

Harcamaları gözden geçireceğiz. Daha üretken, verimli alanlara yönelteceğiz. Kayıt dışılık ile savaşım edeceğiz. Oldukca ciddi düzenlemeler çalışıyoruz. Nokta atışı olacak. Kayıt dışı ile savaşım ederek, bütçe açığını daha kalıcı bir halde denetim altına alacağız. Kayıt dışılık hak yiyecek anlama gelir.

Seçim öncesinde kasıtlı üretilen spekülasyonlar var. Hazirandan itibaren itibaren yeni bir nesil pos makinesi konulacak. Herhangi bir şehrin, fazlaca işlek bir restoranı mesela. Gün boyu ekmek, su şeklinde KDV yüzde 1 fiş kesilmiş. Bizlere haber verecek bu makine ile.

Kira sözleşmeleri de e-Devlet’e taşınıyor

Niyetimiz tüm kira sözleşmelerini bundan sonrasında e-devlet üstünden yaptırmak. Son 2 ayda 420 binden fazla kapı çaldık. Elimizdeki bilgilerle, fiili durumu karşılaştırdık. Bu ay sonunda kira beyannamesi verilmesi lazım.

“Bu düşüş, Türk lirasına güvenin göstergesi”

Geçen senelerde Kur Korumalı devreye sokuldu ve kur dengelendi. 2023’ün haziran ayından itibaren kuru özgür bıraktık müdahale etmedik. Orada kurda bir düzelme oldu. Geçen seneki koşullarla 2024 ilk çeyreğindeki koşullar fazlaca değişik. Geçen yıl siyaset faizi fazlaca düşüktü enflasyona oranla. Şu an piyasanın beklediği oranla gerçek, yüksek bir faizdir. Piyasa yüzde 38 bir enflasyon öngörüyor. Geçen yıl mayıs ayında cari açık 60 milyar doların üstüne çıkmıştı. 30 milyar dolara inmiş olacak. Cari açığın inmesi demek dövize ihtiyacın azalması demek. Kaynak girişi var. Dünya bankası şeklinde internasyonal kuruluşlardan kaynak girişi var. Ana paraya erişimde bir mesele yok. Cari açık daraldığı için kaynak arayışı azalıyor. Kur korumalıda ciddi bir düşüş var. Politakımız Türk Lirayı destekliyor. Bu düşüş Türk lirasına güvenin göstergesi.

“Türkiye’nin fazlaca iyi bir yol haritası var ve çalışıyor”

Bugünkü enflasyon yüzde 62 fakat bu son 12 ayın enflasyonu. Önümüzdeki dönemde yüzde 40’ın oldukça altında öngörülüyor. Doğrusu gün içinde fazlaca toplumsal medyada bakacak zamanım olmuyor. Onun bunun yazdığına pek bakmıyorum. Arkadaşların bizlere ilettiği bazı çevreler seçim sonrasına ilişkin belirsizlik yaratmaya dönük çaba içindeler. Türkiye’nin fazlaca iyi bir yol haritası var kuvvetli bir yol haritası var. Ve bu program çalışıyor. İyileşme var. Türkiye’de gelecek aylarda ciddi kredi not artışları olacak.

“Konut ve vasıta tutarları eskisi şeklinde süratli artmıyor”

Aylık enflasyonda fazlaca ciddi bir yavaşlamaya girdik. Temmuz Ağustos’ta fazlaca yüksekti. Ocak ve Şubat mevsimsel olarak enflasyonun nispeten yüksek seyrettiği aylardır. Nisan şeklinde bizim patika ile uyumlu hale evrilecek. Dolayısıyla senelik enflasyon haziran şeklinde süratli bir halde düşecek. Rahatlama bazı alanlarda başladı. Konut tutarları eskisi şeklinde süratli artmıyor. Binek otomobil tutarları eskisi şeklinde süratli artmıyor. Birçok üründe bu sepetin tamamına yayılacak. Hizmet sektöründe fiyatlar daha yapışkandır. Onu aşağı çekmek daha vakit alır. Geçen yıl aldığımız tedbirler kolay tedbirler değildi. Bu enflasyonu biz indireceğiz. Halkımız, durağan(durgun) gelirliler enflasyondan muzdarip. Biz bunu görüyoruz ve bunu çözeceğiz. Cumhurbaşkanımızın da desteği tam.

“Kaynağa erişimimizde mesele yok”

BAE Türkiye’nin yeşil dönüşümüne ciddi bir yatırım meydana getirecek. Yenilebilir enerji üstüne olacak bu. Bu da Türkiye’nin dışa bağımlılığını azaltacak. İhtiyaç olabilir diye zelzele sonrası Türkiye’nin zelzele bölgesindeki konut ve altyapısı için 8,5 milyar dolarlık kaynak öngörmüştük. Bütçemiz gördüğümüzden daha iyi gerçekleşti. 10 milyar doların üstünde bir gelir gerçekleştirdik. Dışarıdan kaynak alma ihtiyacını azalttık. Yalnız biz değil {özel sektör} de rahat kaynağa erişebiliyor. Şubat’ın başlangıcında internasyonal piyasalara çıktık. Vaadeyi artırdık, tahvil ihracına çıktık. 8’in altında borçlanabildik ve talep çoktu. Kaynağa erişimimizde mesele yok. Dünya Bankası programı açıkladığımızda önümüzdeki 3 yıl Türkiye’ye finansman sağlayacağını deklare etti.

“Kripto için yasal düzenleme Mayıs’ta hayata geçebilir”

Gri listeden çıkışımız eli kulağında, son dönemeçteyiz. Sizden bir fiil planı istiyorlar. Sonrasında onu yapmış olup yapmadığınıza dair raporlama var. Bizim fiil planını ortaya koyduk. Kripto için yasal düzenlemeyi çalıştık, grubumuza verdik. En geç Mayıs ayında o düzenleme hayata geçirilir. Bu sebeple tartışmalı bir mevzu yok.

“Haziran ayında Türkiye, gri listeden çıkacak”

Gri listeden çıkış için uygulamada etkinlik de mühim. Düzenlemeler tamam, uygulamada etkinlik için bir ekip adımları atmamız gerekiyor dedik. Hakkaniyet Bakanlığ ve İçişleri’nden fazlaca kuvvetli bir destek aldık. Şubat’taki görüşmede Türkiye teknik olarak lüzumlu koşulları elde etmiştir dediler. Türkiye’ye yerinde denetim için gelecek. Muhtemelen Mayıs ayında gelecekler. Öteki toplantı ise Haziran’da olacak. Yerinde denetimde de Türkiye yaptım dediklerini ortaya koyacak ve tatminkar netice ortaya konacak. Bunlar teknik süreçler. Haziran ayında Türkiye gri listeden çıkacak.

Türkiye 20 yıl öncesinden fazlaca daha iyi durumda

Türkiye 20 yıl öncesine kadar fazlaca değişik durumda. Türkiye şu an üretiyor, istihdam sağlıyor. Türkiye şu an dünyada en iyi işleyen en sıhhat sistemine haiz. Beşeri sermayemiz fazlaca daha iyi. Altyapımız fazlaca fazlaca daha iyi. Son 20 yılda hükümetimiz altyapıya yatırım yapmış oldu. Karayolları haritasına baksak o denli değişik ki. Şu an Türkiye’yi süratli demir yolu ağları ile örüyoruz. Biz demir yolu taşımacılığını artırabilirsek karbon ayak izini azaltacağız. Hangi göstergeye bakarsanız bakın. Türkiye dünya ihracatında yüzde 1.1 seviyesine ulaştı. Turizmde geçen yıl dünya dördüncüsü oldu. Şu an Türkiye’nin yaşam pahalılığı var. Sabırla kararlılıkla programımızı ortaya koyduğumuzda enflasyon inecek. İç talep geçen yıl düşmüştü. Şimdi ılımlı hale geliyor. Oldukca iyi bir döngüye gireceğiz. Enflasyon düşecek, bütçe iyileşmeye devam edecek, yapısal reformları hızlandıracağız. Daha kuvvetli fon akışı olacak. Türkiye şu an en sıkıntılı süreci geride bırakmak suretiyle. Türkiye’nin önünde 4 ayı seçimsiz bir dönem var. Kısaca fazlaca kuvvetli siyasal bir istikrar var Cumhurbaşkanımız liderliğinde. İyi bir yol haritamız var. Ve netice almaya başladık. Belli çevreler havayı bulandırmaya çalışıyorlar. Böyle bir durum yok. Biz kurala dayalı gideceğiz. Internasyonal normların dışına çıkmayacağız. Şok terapi yapmayacağız dedik. Biz kademli yumuşak iniş uyguluyoruz. Bu bir tercih. Hem üretmeye devam edeceğiz, hem de istihdam sağlamaya devam edeceğiz. Bütçe açığını cari açığı azalttık, daha da azaltacağız. Türkiye’nin şu an politikaları internasyonal normlara uygun. Aklımda zerre kadar tereddüt yok. Bizim felsefemiz insan odaklıdır. Bu bir mahalli seçim. Bu iddiaların aksine programa güvenin pekişeceğine inanıyorum. Vergi ve öteki mevzularda dedikoduların masa başı iddiaların olacağını öngördük.