ensonhaber.com
Lyme hastalığı, Borrelia burgdorferi adında olan bir bakterinin niçin olduğu bir enfeksiyondur ve çoğu zaman siyah bacaklı keneler tarafınca insanlara bulaştırılır.
Bu hastalık, bilhassa kene ısırığı sonrası ortaya çıkan emareler ve tedavi süreci ile dikkati çeker.
Emareleri
Lyme hastalığının emareleri çoğu zaman üç aşamada gelişir:
Erken Lokalize Enfeksiyon (1-4 hafta içinde)
Eritema migrans:
Kene ısırığının olduğu yerde halkalar şeklinde genişleyen kırmızı bir döküntüdür. Bu döküntü, çoğu zaman ısırık yerinden başlayarak birkaç gün içinde genişler.
-Ateş, titreme, baş ağrısı, bitkinlik, kas ve eklem ağrıları.
Erken Yayılmış Enfeksiyon (haftalar sonrasında)
Birden fazla eritema migrans döküntüsü.
Şiddetli baş ağrısı ve boyun sertliği.
Yüz felci (Bell’s palsy).
Eklem ağrısı ve şişlik (bilhassa büyük eklemlerde).
Kalp ritim bozuklukları.
Geç Yayılmış Enfeksiyon (aylar yada seneler sonrasında)
Artrit (bilhassa diz eklemlerinde).
Nörolojik problemler (menenjit, periferik nöropati).
Bellek ve bilişsel fonksiyonlarda bozulma.
Kimlerde görülür?
Lyme hastalığı, çoğu zaman ormanlık ve çalılık alanlarda zaman geçiren kişilerde daha yaygındır. Bilhassa;
Kampçılar, avcılar, tabiat yürüyüşçüleri,
Orman işçileri ve çiftçiler,
Evcil hayvan sahipleri (evcil hayvanlar keneleri taşıyabilir).
Tedavisi
Lyme hastalığının tedavisi, enfeksiyonun evresine ve emarelerine bağlı olarak değişmiş olur. Tedavi çoğu zaman antibiyotiklerle yapılır:
Erken Lokalize ve Yayılmış Enfeksiyon:
Oral Antibiyotikler:
Doksisiklin, amoksisilin yada sefuroksim aksetil çoğu zaman 2-4 hafta süresince kullanılır.
Geç Yayılmış Enfeksiyon:
İntravenöz Antibiyotikler:
Daha şiddetli vakalarda, sefalosporinler (mesela seftriakson) çoğu zaman 2-4 hafta süresince intravenöz olarak uygulanır.
Tedaviye erken başlanması, komplikasyonları önlemeye destek sağlar. Tedavi sonrası bazı hastalarda semptomlar (bitkinlik, eklem ağrıları benzer biçimde) devam edebilir, bu duruma “Post-Lyme hastalığı sendromu” denir ve semptomların yönetimi gerekebilir.
Korunma
Kenelerin yoğun olduğu bölgelerden kaçınmak yada bu bölgelerde dikkatli olmak.
Uzun kollu giysiler giymek ve pantolon paçalarını çorapların içine sokmak.
Kene kovucular kullanmak.
Dışarıdan ulaştıktan sonra kene kontrolü yapmak.
Lyme hastalığı, erken teşhis ve uygun tedavi ile çoğu zaman başarıya ulaşmış bir halde yönetilebilir. Şüpheli bir kene ısırığı yada Lyme hastalığı emareleri fark edildiğinde derhal doktora başvurulması önemlidir.
