ensonhaber.com
Stres, hareketsiz yaşam, sağlıksız ve dengesiz beslenme, sigara kullanımı benzer biçimde birçok unsur kalp-damar sisteminin en büyük düşmanları.
Araştırma verilerine baktığımızda da kalp-damar hastalıklarına bağlı ölümlerin üçte birinin 70 yaş altında yaşandığı görülüyor.
Kalp sağlığını korumak, sıhhatli bir yaşam sürmek için eleştiri ehemmiyet taşıyor.
Kalp hastalıkları, dünya genelinde en oldukça ölüm riski taşıyan hastalıkların başlangıcında geliyor.
Türkiye’de her yıl 300 bin şahıs kriz geçiriyor
Sıhhat Bakanlığı verilerine nazaran, Türkiye’de her yıl ortalama 300 bin şahıs kalp krizi geçiriyor. Bu hastalıkların önlenmesi ve yönetilmesinde yaşam seçimi seçimleri eleştiri rol oynuyor.
Prof. Dr. Sinan Dağdelen, kalp ve damar hastalıkları riskine karşı yaşamsal 10 tavsiye paylaştı.
Kalp ve damar sağlığını korumanın yolları
Kalp ve damar sağlığının, genel sağlığın anahtarı bulunduğunu belirten Dağdelen, kalp ve damar sağlığını korumak için şu 10 öneriyi sıraladı:
1. Azı yararlı bir çok zararı dokunan: Stres
Çağıl dönemin vazgeçilmezi stresin azı yararlı, aşırısı zararı dokunan. O zararlardan biri de kalp sağlığı üstündeki negatif tesiri. Şahıs strese ne kadar teslim olursa kalp ve damarlarının maruz kalmış olduğu stres de o aşama fazla olur, organlar daha erken yaşlanır. Bu yüzden stresi denetim altına almayı başarmalı ve stresin sizi yönetmesine fırsat vermeyip siz stresi yönetmeyi öğrenmelisiniz.
2. Bel çevresi kaç santimetre olmalı?
Sıhhatli kalbe giden yollardan biri de bel çevrenizdir. Amerikan Kalp Derneği’nin verilerine nazaran, bel çevresinin erkeklerde 102, hanımlarda 88 santimetre’yi geçmesi (Batı’da erkeklerde 94, hanımlarda 80 santimetre) kalp hastalıkları açısından risk anlamına geliyor. Kalp hastalıkları erkeklere yönelik hastalık benzer biçimde algılansa da bayanları da oldukça yakından ilgilendirir. Araştırmalar hanımlarda damar sertliğine bağlı ilk bulguların 30’lu yaşlarda çıkmaya başladığını, menopoz sonrası da riskin arttığını gösteriyor.
3. Gerilim ilacını kendiniz bırakmayın
Kişiler bilhassa hipertansiyon ilaçlarını “vücuda zararı dokunan” söylemlerine inanarak doktora danışmadan kendi başlarına bırakabiliyor. Oysa gerek hipertansiyon ilacını tertipli almamak, gerekse ilacı bırakmak tehlikeli sonuçlara niçin olabilir. Bu yüzden “Hipertansiyon bana bir şey yapmaz.”, “Genç yaşta ilaç bağımlısı mı olacağım?” şeklinde tehlikeli inanışlarla ilaçlarınızı bırakmayın ve tertipli alın.
4. Tertipli ve tempolu yürüyüş yapın
Fizyolojik aktivite azlığı ve gün boyu masa başından kalkmadan çalışmak kalbimiz açısından büyük risk oluşturur. Kalbin en büyük düşmanlarından olan hareketsizlikten uzak durun, haftada minimum 3 gün, 45 dakika kesinlikle tertipli ve tempolu yürüyün.
5. Kolesterole dikkat
Meydana getirilen bilimsel çalışmalarda kolesterol yüksekliği, kalp ve damar hastalıklarının en mühim sebeplerinden biri olarak gösterilir. Fena kolesterol olarak malum LDL’nin düşürülmesi için beslenmeye dikkat etmek tek başına kafi değil. Kişinin, doktor tarafınca kendisine yazılmış kolesterol ilacını kendi başına kesmesi yanlış ve tehlikeli.
6. Kalp ve damar dostu gıdalar tüketin
Kalp ve damar dostu gıdalardan oluşan Akdeniz tipi beslenmeye geçin. Yağlı, tuzlu, kızarmış ve hazır yiyeceklerden uzak durun. Haftada iki gün kızartma olmamak kaydıyla balık yiyecek, mevsim sebze ve meyveleri tüketmek, kırmızı etten uzak durmak, salam-sucuk-sosis benzer biçimde işlenmiş et ürünlerinden ve hamur harcı işlerinden kaçınmak mühim. Günün yoğun koşuşturmacası içinde fast food ürünlerinin pratikliğine kanmayın. Zeytinyağı, kırmızı üzüm, domates benzer biçimde besinler fena kolesterolün azalmasına destek verir.
Kalp sağlığı için tavsiyeler
7. Diyabet ve hipertansiyona dikkat
En mühim risklerden birini “metabolik sendrom” denilen rahatsızlıklar dizini oluşturur. Bunlar içinde; diyabet ya da insülin direnci, hipertansiyon, iyi kolesterol denilen HDL’nin düşük olması, fena kolesterol olan LDL kadar tehlikeli olan trigliserid yağ yüksekliği (kan yağı yüksekliği) ve aşırı kilo yer alır. Bunlardan üç ya da daha fazlasını bir arada bulundurmak “metabolik sendrom” tanısı aldırır. Bu durum da kalp damar hastalıklarına yol açması açısından oldukça risklidir.
8. Sigarayı bırakın
Meydana getirilen bilimsel çalışmalara nazaran, sigara tek başına kalp-damar hastalıklarından yaşam kaybını mühim seviyede artırır.
Erkeklerde; günde 1-14 sigara ile risk 1,7 kat, günde 25’in üstünde sigara ile ise 2,6 kat daha yüksektir.
Hanımlarda; günde 1-14 sigara ile risk 1,9 kat, 14-24 sigara ile 4,3 kat ve 25 sigaranın üstünde ise 5,4 kat artar.
Eylemsiz içicilik de riski mühim seviyede artırır. Buna rağmen, içinde 4 binden fazla zararı dokunan madde bulunan sigaranın bırakılması ile kardiyovasküler riskler, bir senenin sonunda yüzde 50 azalır, 10 senenin arkasından da koroner risk giderek kaybolur.
9. İdeal vücut kilonuza ulaşın
Çağıl dönemin tehlikeli rahatsızlığı aşırı kiloluluk, başlı başına mühim hastalık olup ömrü kısaltmakla beraber kalpten kansere dek birçok ciddi rahatsızlığa da niçin olur. Bu yüzden vücut kitle indeksine nazaran aşırı kiloya haiz olanların kesinlikle tedavi olması ve ideal vücut kilosuna ulaşması gerekir.
10. Tertipli denetim yaptırın
Bedenimize dakikada ortalama 5,5 litre kan pompalayan, yaşamsal öneme haiz kalbimiz için her yıl tertipli check up’ı dikkatsizlik etmemek gerekir. Genetik risk faktörü olanların 30’lu, genetik risk faktörü olmayanların 50’li yaşlardan itibaren check up yaptırması yaşam kurtarmış olur.
Efor testi, ekokardiyografi benzer biçimde yöntemlerle kalp rahatsızlıklarını tespit ederek, erken müdahale ve tedavi şansı bulunur.