Bu videoyu seyretmek için lütfen JavaScript’i etkinleştirin
AA & Ensonhaber
Tel Aviv merkezli “+972” adlı internet sayfası, iddialara nazaran, İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarında kullanılan “Habsora” adlı suni zeka uygulamasının, sivil altyapıyı kasıtlı olarak hedef almak için kullanıldığını iddia etti. Söz mevzusu uygulamanın otomatikman ürettiği hedeflere yönelik saldırılarda, kaç sivilin yaşamını kaybedeceğinin daima öncesinden bilindiğini ileri sürdü.
İsrail, hedefleri suni zeka ile belirliyor
“+972” adlı web sitesinin Local Call işbirliğiyle yapmış olduğu ve İsrail’in Gazze’ye saldırılarında yer edinen askeri haber alma ve hava kuvvetleri mensubu de dahil olmak suretiyle İsrail istihbaratının mevcut ve eski 7 mensubuyla yapmış olduğu görüşmelere dayandırdığı araştırmasına nazaran, İsrail ordusu Gazze’de hedefleri seçerken suni zeka teknolojisini kullanıyor.
Sivil yerleşimleri bilhassa hedef alındı
İsrail ordusunun potansiyel hedeflerin oluşturulması sürecini hızlandırmak için kullandığı “Habsora” (The Gospel) adını verdiği suni zeka teknolojisi, İsrail’in 1948’deki Nekbe’den bu yana Filistinlilere yönelik “en kanlı saldırısında” mühim rol oynadı.
Bir ordu sözcüsüne nazaran, 10 Kasım itibarıyla, saldırıların ilk 35 gününde İsrail, Gazze’de toplam 15 bin hedefe hücum etti.
Araştırmaya nazaran, İsrail’in Gazze’ye yönelik daha önceki saldırılarına kıyasla, mevcut saldırıda İsrail ordusu sivil yerleşim yerlerini hedef almayı “mühim seviyede” artırırken bu hedefler içinde ordunun “güç hedefleri” olarak nitelendirdiği sivil altyapı olan hususi konutlar, kamu binaları, sivil altyapı ve oldukça kattan oluşan binalar yer aldı.
Geçmişte Gazze’ye yönelik saldırılarda da bulunan haber alma kaynaklarına nazaran, sivil altyapının vurulmasının amacı Filistin’deki sivillere “kasıtlı” saldırılarak Hamas üstünde “sivil baskı kurulmasına yol açacak bir şok yaratmak.”
“Gazze’de bir evde 3 yaşlarında bir kız evladı öldürülüyorsa…”
Gazze’de evler de dahil olmak suretiyle potansiyel hedefler ve burada yaşayan sivillerin tahmini sayısı, haber alma birimleri tarafınca öncesinden incelenip hesaplanıyor.
Böylece saldırmadan ilkin kabaca kaç sivilin öldürüleceği ordu tarafınca biliniyor.
Kaynakların aktardığına nazaran, İsrail ordusu, saldırılarından birinde Hamas’ın üst düzey bir askeri komutanına suikast düzenlemek amacıyla yüzlerce Filistinli sivilin öldürülmesini bilerek onayladı.
İsrail ordusunun gerçekleştirdiği saldırılarının hiçbirinin “tesadüfen olmadığını” belirten bir kaynak,
Gazze’de bir evde 3 yaşlarında bir kız evladı öldürülüyorsa, bunun sebebi ordudan birilerinin onun öldürülmesinin mühim olmadığına ve başka bir hedefi vurmak için ödenmeye kıymet bir karşılık olduğuna karar vermesidir.
dedi.
Suni zeka, saldırılarda katledilen sivil sayısını artırdı
Tel Aviv’in şimdiye kadarki benzer saldırılarına kıyasla oldukça daha çok sivilin öldürülmesinin bir öteki sebebi de İsrail ordusunun büyük seviyede suni zeka teknolojisiyle geliştirilen ve daha ilkin “mümkün olanın oldukça ötesinde bir oranda” otomatik hedef üretebilen Habsora sistemini yaygın kullanımı oldu.
Eski bir haber alma mensubuna nazaran, bu suni zeka sisteminin amacı İsrail’in Gazze’ye yönelik “kitlesel suikast fabrikasının” çalışmasını kolaylaştırmak.
Sivillerin yaşamış olduğu malum yerleşim bölgelerine yönelik saldırıların arkasında ise “mümkün olduğunca oldukça Hamas mensubunu öldürmeyi” amaçlayan ordunun, Filistinli sivillere zarar verme kriterlerinde 7 Ekim’den bu yana “mühim seviyede gevşetme” sonucu bulunuyor.
Tüm bu saldırıların İsrail ordusunun geçmişte kullandığı protokole aykırı olarak gerçekleştiğini aktaran bir kaynak,
Ordudaki üst düzey yetkililerin 7 Ekim’deki başarısızlıklarının bilincinde olduğu ve İsrail kamuoyuna itibarlarını kurtaracak bir zafer imajını iyi mi sunacakları sorusuyla meşgul oldukları yönünde bir his var.
ifadesini kullandı.
Bu politikaların sonucu olarak Gazze’deki hükûmete nazaran, 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’nde İsrail saldırılarında öldürülen Filistinlilerin sayısı 6 bin 150’den fazlası çocuk ve 4 binden fazlası hanım olmak suretiyle 15 bini aştı.
Araştırmaya nazaran, son 2 ayda meydana getirilen saldırılarda 300’den fazla aile 10 ya da daha çok aile üyesini yitirdi.
Habsora suni zeka teknolojisi
İsrail ordusu 2019’da operasyonlarında hedef üretimini hızlandırmak için suni zekayı kullanmayı amaçlayan yeni bir birim kurdu.
Araştırmada, İsrail’in 22. Genelkurmay Başkanı Aviv Kochavi, Ynet’e verdiği bir röportaja da yer verildi. Kochavi, röportajda, bu birimin “yüzlerce subay ve askerden oluştuğunu ve suni zeka kabiliyetlerine dayandığını” ifade ediyor.
Bu birimde geliştirilen Habsora adlı suni teknolojisine ilişkin Kochavi,
Bu, suni zekanın yardımıyla oldukça sayıda veriyi herhangi bir insandan daha iyi ve daha süratli işleyen ve bu tarz şeyleri hücum hedeflerine dönüştüren bir makine. 2021’de Duvarların Muhafızı Operasyonu’nda bu makina devreye girmiş olduğu andan itibaren her gün 100 yeni hedef üretti. Geçmişte Gazze’de yılda 50 hedef oluşturduğumuz zamanlar oldu. Burada ise makine bir günde 100 hedef üretti.
ifadesini kullanıyor.
Araştırmada anlatımlarında yer verilen birimdeki kaynaklardan biri, hedeflerin otomatik hazırlandığını ve bir denetim listesine nazaran çalışıldığını aktararak
Burası hakikaten bir yapınak benzer biçimde. Süratli çalışıyoruz ve hedefi derinlemesine incelemek için zamanımız yok. Ne kadar oldukça hedef üretebildiğimize nazaran değerlendiriliyoruz.
dedi.
İstihbarat kaynaklarına nazaran Habsora, Hamas yada İslami Cihad mensubu olduğundan şüphelenilen kişilerin yaşamış olduğu hususi konutlara hücum etmek için otomatik tavsiyeler üretiyor, İsrail hemen sonra bu evleri ağır bombardımana tutarak geniş çaplı suikast operasyonları gerçekleştiriyor.
Habsora, “on binlerce haber alma görevlisinin işleyemeyeceği kadar” büyük oranda veriyi işleyebiliyor ve hücum yapılacak hedefleri gerçek zamanlı olarak öneriyor.
Kaynaklara nazaran Hamas’ın üst düzey yetkililerinin bir çok herhangi bir askeri operasyonun başlamasıyla beraber yer altı tünellerine yöneldiği için bu sistemin kullanılması, öteki Hamas mensuplarının evlerinin bulunmasını ve buralara saldırılmasını mümkün kılıyor.
Gazze’ye saldırıların ilk 5 gününde konutlar hedef alındı
Kaynaklara nazaran, ordunun Gazze’de hedef almış olduğu hedefler “taktik hedefler”, “yer altı hedefleri”, “güç hedefleri” ve “aile evleri yada mensup evleri” olarak 4 kategoriye ayrıldı.
“Taktik hedefler”; silahlı militan hücreleri, tabanca depoları, roket rampaları, tanksavar roket rampaları, fırlatma çukurları, havan topları, askeri karargahlar, gözlem noktaları benzer biçimde askeri hedefleri içerirken; “yer altı hedefleri” ise Gazze’nin altındaki tünelleri ifade ediyor.
Şehirlerin merkezindeki oldukça kattan oluşan binalar ve konutlar, üniversiteler, bankalar ve devlet daireleri benzer biçimde kamu binalarını içeren sivil altyapı “güç hedefleri” olarak nitelendirilirken “aile evleri yada mensup evleri” ise Hamas ya da İslami Cihad mensubu olduğundan şüphelenilen kişiye suikast düzenlemek için hususi konutların bombalanması anlamına geliyor.
Gazze’deki Filistinli kaynaklar, aile evleri yada Hamas mensuplarının evlerine düzenlenen saldırılarda öldürülen bazı “aile fertleri” içinde bu örgütlere mensup kişilerin olmadığını bildiriyor.
İsrailli eski haber alma yetkililerine nazaran, hususi bir konutun bombalandığı pek oldukça vakada amaç “Hamas ya da İslami Cihad mensuplarına suikast düzenlemek” olsa da istihbaratçılar, şüphelenilen bu kişinin aile üyelerinin yada komşularının da saldırıda ölüp ölmeyeceğinin ve kaç kişinin yaşamını kaybedeceğinin bilincinde.
Kaynakların her biri söz mevzusu konutların, sivillerin yaşamış olduğu bölgeler bulunduğunu ve bir çok durumda hiçbir askeri faaliyetin yürütülmediğini itiraf etti.
Araştırmaya nazaran, İsrail ordusu sözcüsü tarafınca, 11 Ekim’de, saldırıların ilk 5 gününde bombalanan toplam 2 bin 687 hedeften 1329’unun sivil altyapı bulunduğunun açıklanması, ordunun saldırılarını üçüncü ve dördüncü kategoride yoğunlaştırdığını gözler önüne serdi.
Ordu sözcüsü, “Hamas için terör yuvası işlevi gören mahallelerin vurulduğunu ve operasyonel karargahlara ve terör örgütlerince konut binaları içinde kullanılan varlıklara zarar verildiğini” iddia etmişti.
Daha çok yıkım olması için oldukça kattan oluşan binalar seçiliyor
İsrail’in Gazze’deki önceki yıllardaki saldırılarında bulunmuş bir kaynak, ordunun ek olarak “Gazze’de oldukça fazla yıkıma niçin olması” için oldukça kattan oluşan binaların bombalanmasına öncelik verdiğini beyan etti.
Eski bir haber alma yetkilisi ise “Hamas’ın Gazze’nin her yerinde olduğu” fikrinden yola çıkılarak bu oldukça kattan oluşan binaların bombalanmasına bahane bulunduğunu kaydetti.
Mayıs 2021’de ordu tarafınca “Hamas’ın askeri karargahı” olduğu iddia edilen bir binanın aslen sivil altyapı bulunduğunu itiraf eden bir kaynak, ordu içinde oldukça kattan oluşan binaların yıkılmasının “Gazze Şeridi’nde kamuoyu tesiri yarattığı ve halkı korkuttuğu için Hamas’a zarar verdiği algısının bulunduğunu” kaydetti.
Kaynak, söz mevzusu saldırıya ilişkin, “(Ordu) Gazze halkına Hamas’ın durumu denetim edemediği hissini vermek istediler. Kimi zaman binaları, kimi zaman de posta hizmetlerini ve hükümet binalarını yıktılar.” dedi.
Fazlaca kattan oluşan binaların vurulmasının yalnızca Filistinlileri “caydırmak ve moral bozukluğu yaratmak” için değil, hem de İsrail kamuoyunun “moralini yükseltmek için de” kullanıldığına işaret eden bir kaynak, bunu “Amaç, Hamas üstünde baskı oluşturmak ve İsrail kamuoyunun bir zafer görüntüsü görmesini sağlamak için yüksek binaları yıkmaktı.” sözleriyle deklare etti.
Ordunun, kamuoyunda bu tür hedeflerin vurulmasına ilişkin meşruluk oluşturmakta zorlandığını belirten bir haber alma deposu,
Güç hedefleri (sivil altyapı) söz mevzusu olduğunda, hedefin, 6 tayyare ve birkaç ton ağırlığındaki bombalarla şehrin ortasındaki boş bir binanın yıkılmasına neden olan bir saldırıyı haklı çıkaracak askeri değere haiz olmadığı açıktır.
dedi.
Kaynaklardan bazıları da üstü kapalı şekilde, bu saldırıların aslolan amacının sivillere zarar vermek bulunduğunu aktardı.
İsrail’in sivil yerleşim yerlerine yönelik saldırılarda bir çok çocuk olmak suretiyle binlerce şahıs yaşamını kaybederken saldırıların ilk günlerinde Hamas’ın Gazze’nin kuzeyindeki askeri altyapısına verilen zararın oldukça azca olması dikkati çekti.
Hedef alınan binalarda yüzlerce sivil öldü
İsrail’in öncesinden uyarı vermeden oldukça kattan oluşan binalara yönelik yapmış olduğu saldırılarda şimdiye kadar binlerce sivil yaşamını yitirdi.
Gazze’deki Babel binasının 10 Ekim’de bombalanması sonucu aralarında 3 gazetecinin de bulunmuş olduğu 10 şahıs; 12 kattan oluşan Al-Taj adlı konut binasına yönelik 25 Ekim’de düzenlenen saldırıda da ortalama 120 şahıs öldürüldü.
Al-Taj’a yönelik saldırıdan 6 gün sonrasında 8 kattan oluşan el-Mühendisin konut binasına gene hiçbir uyarı yapılmadan meydana gelen saldırıda şimdiye kadar ortalama 45 kişinin cesedi çıkartılırken bölgedeki gazeteciler 150’den fazla kişinin cesetlerinin yıkıntı altından çıkarılmayı beklendiğini bildirdi.
Tanıklara nazaran, bina, İsrail’in şimal ve orta Gazze’deki evlerinden kaçan Filistinlileri yönlendirdiği sözde “güvenli bölge”de, Nuseyrat Sığınmacı Kampı’nda bulunuyor.