Çoğu zaman dile getirilmese de bilhassa orta yaş aralığında hanımlarda erkeklere gore kalp krizinden ölme riski daha yüksektir. Sadece belirli risk faktörlerinin bilincinde olmak riski düşürebilir…
Kalp krizi ile ilgili bir çok emek verme, kalp krizinin hanımlarda oldukca değişik olabileceğini ve tanıda hatalara yol açabileceğini gösteriyor. Bu da genç hanımlarda daha da ciddi neticeleri ortaya çıkarabiliyor. JAMA Network Open dergisinde gösterilen yeni bir emek verme, genç insanlarda ve bilhassa hanımlarda kalp krizi riskini artıracak risk faktörlerini sıraladı.
Bazı risk faktörleri her iki cinsiyet için ortak olsa da araştırmalar, kalp krizi geçirme riski açısından erkekler ve bayanlar içinde mühim farklılıklar bulunduğunu gösteriyor. Hipertansiyon, diyabet ve depresyon benzer biçimde risk faktörleri hanımlarda daha çok ön plana çıkıyor.
Kalp krizinin sebepleri
Kalp krizi sebepleri, kalp kasına (koroner arterler) kan elde eden atardamarlardan birinin tıkanması yada spazmıdır. Bu ve benzeri durumlar, kalp bölgesine oksijen akışını engelleyerek o bölgedeki hücrelerin hasar görmesine yada yaşama veda etmesine niçin olur. Bu çoğu zaman aterosklerozun niçin olduğu daralma sebebiyle ortaya çıkar. Hasarlı dokular, kalp kasının o kısmının kasılma kabiliyetini bitirir.
Risk faktörleri içinde sigara, hipertansiyon, hipotansiyon, şeker hastalığı, yağlı besinlerin aşırı tüketimi, yüksek kolesterol, aşırı kiloluluk ve genetik faktörler bulunur.
Risk, koroner arter hastalığı, serebrovasküler hastalık (beyni besleyen damarlarda tıkanma), periferik vasküler hastalık, anjina yada hemodiyaliz gerektiren böbrek yetmezliği durumunda artar.
Kalp krizi için tetikleyici bazı durumlarda nadiren de olsa beklenmedik bir büyük stres olabilir. Yaşlılarda dışkılama esnasında ıkınma bir risk faktörüdür. Kalp krizi yetişkinlerde ani ölümün en yaygın nedenidir.
Kalp krizi emareleri
Kalp krizinin ana emaresi göğüs ağrısıdır. Bununla beraber bir çok durumda, bilhassa yaşlılarda ve şeker hastalarında göğsü ağrısı hafiftir yada yoktur. Halsizlik, nefes darlığı, bulantı ve kusma benzer biçimde öteki emareler baskın olabilir.
Genel olarak kalp krizinin gösteren emareler şunlardır:
– Göğüs ağrısı
– Sırt ağrısı
– Karın ağrısı
– Göğüste, kollarda ve omuzlarda ağrı
– Uzunlukta, dişlerde ve çenede ağrı
– Sırt ağrısı
– Dinlenmekle bitmeyen anjina benzeri ağrı
– Göğüste, sırtta yada karında uzun soluklu ağrı
– Aşırı terleme
– Ağız kuruluğu
– Huzursuzluk
– Spazmlar
– Halsizlik
– Solunumun geçici olarak kesilmesi
– Nefes almada güçlük, yatma ihtiyacı
– Tansiyonda ani değişimler (düşük, yüksek, düzgüsel)
Hanımlarda kalp krizinin erken işaretleri
Meydana getirilen yeni araştırmada, tespit edilen risk faktörlerinin çoğunun potansiyel olarak değiştirilebilir olduğu ve genç hanımlarda kalp krizi vakalarının ortalama yüzde 80’ini ve genç erkeklerde kalp krizi vakalarının ortalama yüzde 85’ini oluşturduğu belirlendi.
Genç hanımlarda erkeklerden daha çok kalp krizi geçirme riskini artıran ise toplam 7 emare gözlemlendi:
– Diyabet
– Depresyon
– Hipertansiyon
– Sigara içmek
– Ailede kalp krizi öyküsü
– Düşük sosyoekonomik düzey
– Yüksek kolestorol
Diyabet, hanımlarda kalp krizi ile en oldukca ilişkili risk faktörü olarak öne çıkarken bunu sigara, depresyon ve hipertansiyon izledi. Erkeklerde ise sigara ve ailede kalp krizi öyküsü ana risk faktörleri olarak kaydedildi.
Araştırmada ek olarak genç bayanların aynı yaşlarındaki erkeklere kıyasla kalp krizinden ölme risklerinin 2 kat daha çok olduğu belirlendi.
