Bu videoyu seyretmek için lütfen JavaScript’i etkinleştirin
AA
Sulak alanların korunması için yoğun çaba sarfediliyor.
Bundan dolayı sulak alanlar Ulusal Sulak Alan Informasyon Sistemi’ne (SAYBİS) kaydediliyor.
Ziraat ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 2 Şubat Dünya Sulak Alanlar Günü sebebiyle yapmış olduğu açıklamada, Bakanlık bünyesindeki Tabiat Koruma ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğü’nün (DKMP) sulak alanların korunması için gerçekleştirdiği faaliyetlere ilişkin data verdi.
Sulak alanların gerek ekolojik dengenin sağlanmasında gerekse biyolojik çeşitliliğin korunmasında taşıdıkları öneme dikkati çeken Yumaklı, bu alanların birçok fonksiyona haiz bulunduğunu altını çizdi.
Sulak alanların fonksiyonları
Yumaklı, sulak alanların başlıca fonksiyonlarını, içme suyu sağlama, taşkın kontrolü, yer altı sularının beslenmesi, sediman ve gıda depolama, iklim değişikliğinin kontrolü, naturel arıtma, ziraat, hayvancılık, balıkçılık, saz kesimi, gezim, ulusal güvenlik, kültürel kullanım ve rekreasyonel alanlar olarak sıraladı.
Yer altı sularını besliyor
Bu alanların yer altı sularını beslediğinin, taban suyunu dengelediğinin, sel sularını depoladığının, taşkınları denetim ettiğinin ve kıyılarda deniz suyunun girişini önleyerek bölgenin su rejimini düzenlediğinin altını çizen Yumaklı, sulak alanların, bulundukları yörede rutubet oranını yükselterek başta yağış ve ısı olmak suretiyle mahalli iklim elemanları üstünde pozitif tesir yaptıklarını, yöredeki tarımsal üretimin kalite ve miktar olarak artırılmasına yarar sağladıklarını kaydetti.
“Sulak alanların korunması, sorumluluğumuz”
Yumaklı, açıklamalarına şu sözlerle devam etti:
Bu bakımdan, sulak alanların korunması ve geliştirilmesi, halkımıza kafi su arzını sağlamak için lüzumlu en önemli sorumluluklarımızdan birisidir. Bu görevi yerine getirebilmek için Türkiye, Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi’ne (Ramsar Sözleşmesi) 1994 senesinde taraf olmuş ve 30 senelik süreçte toplam büyüklüğü 184 bin 487 hektar olan 14 sulak alanını (Sultan Sazlığı, Seyfe Gölü, Burdur Gölü, Manyas (Kuş) Gölü ve Göksu Deltası, Akyatan Lagünü, Kızılırmak Deltası, Uluabat Gölü ve Gediz Deltası, Yumurtalık Lagünü, Meke Gölü, Kızören Obruğu, Kuyucuk Gölü ve Nemrut Kalderası) sözleşme listesine Ramsar Alanı olarak dahil etmiştir.
“Sulak alanların doldurulması yasaklandı”
Yumaklı, Türkiye’de de sulak alanların korunmasıyla ilgili son 22 yılda yoğun emek harcamalar yapıldığını ve bu çalışmaların artarak devam ettiğini bildirdi. 2002’de meydana getirilen mevzuat revizyonuyla sulak alanların doldurulması ve kurutulmasının yasaklandığını anımsatan Yumaklı, şu detayları verdi:
Aynı yıl Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği yürürlüğe girdi. Yönetmelikle mühim bir adım atılmış, sulak alanlarla ilgili koruma ve kullanım ilkeleri, koruma bölgelerinin tespiti ve uygulama esasları, Ramsar alanlarının duyuru süreci ve Ulusal Sulak Alan Komisyonunun vazife ve emek harcama usulleri belirlenmiştir. Yönetmelikle oluşturulan komisyon gerek sulak alanlarla ilgili gerekse tabiatı koruma başlığı altında ilgili kurumlardan oluşan ülkemizdeki ilk komisyon olmuştur.
“Ulusal sulak alan envanteri bitirilme aşamasına geldi”
Son 5 yılda DKMP Genel Müdürlüğü tarafınca meydana getirilen çalışmalarla ulusal sulak alan envanterinin bitirilme aşamasına geldiğini bildiren Yumaklı, “Türkiye’de Ramsar Sözleşmesi ile korunan 14 alan haricinde, 59’u ulusal, 47’si yöresel önemi haiz sulak alan olmak suretiyle toplam 1 milyon 161 bin 205 hektar büyüklüğünde 120 yer sulak alan duyuru edilerek koruma altına alındı.” dedi.
Ulusal sulak alan yönetim data sistemi
Yumaklı, DKMP Genel Müdürlüğünce kurulan SAYBİS ile sulak alanlarının kayıt altına alındığına işaret ederek, şu şekilde devam etti:
Bugüne dek toplam büyüklüğü 1,6 milyon hektar olan 6 bin 418 sulak alanı SAYBİS’e kaydettik. SAYBİS ile ülkemizdeki kayıt altına alınan tüm sulak alanların detayları burada toplanmakta ve halkımıza sunulmaktadır. Bu sistem yalnızca envanter içermemekte, statülü sulak alanlarda verilen sulak alan faaliyetlerine yönelik izinler de buradan yürütülmektedir. Ek olarak halkımız sulak alanlarda yapacağı başvuruları e-Devlet üstünden de kolaylıkla yapabilmektedir.
Rehabilite emek harcamaları
DKMP Genel Müdürlüğü tarafınca bozulan sulak alanlarda rehabilite çalışmalarının yapıldığına dikkati çeken Yumaklı, geçmişte kirlilik problemi yaşayan Kayseri’deki Sultansazlığı, Antalya’daki Avlan Gölü, Konya’daki Ereğli Sazlığı ve Afyonkarahisar’daki Karakuyu Sazlığında rehabilitasyon emek harcamaları gerçekleştirildiğini bildirdi.
Yumaklı, 2024’te Düzce’de bulunan Efteni Gölü’nde rehabilitasyon çalışmalarına başlanacağını belirterek, sulak alanlarda ekoturizmi desteklemek, araştırmacılara açık hava laboratuvarları sağlamak ve yöre ekonomisine katkıda bulunmak amacıyla gene DKMP Genel Müdürlüğünce ziyaretçi merkezleri yapıldığının altını çizdi.
Bu kapsamda 2002’den bu yana 55 sulak alanda meydana getirilen tesislerle bu alanların, halkın faydalanabileceği birer ekoturizm merkezi haline getirildiğini aktaran Yumaklı, sulak alanların korunması ve geliştirilmesi için yeni projeleri uygulamaya koyacaklarını açıkladı.
Kamuoyu bilincini geliştirmek amaçlanıyor
Bakan Yumaklı, sulak alanların önemi, korunması ve akılcı kullanımı mevzularında kamuoyu bilincini geliştirmek maksadıyla Ramsar Sözleşmesi’nin imzaya açıldığı 2 Şubat gününün her yıl “Dünya Sulak Alanlar Günü” olarak kutlandığını hatırlatarak şunları kaydetti:
Her yıl sulak alanların bir işlevinin tema olarak kullanıldığı etkinlikler kapsamında 2024 yılının Dünya Sulak Alanlar Günü teması ‘Sulak Alanlar ve İnsan Refahı’dır. Dünya Sulak Alanlar Günü’nün bu yılki sloganı ise ‘Yaşam, Sulak Alanlar ve İnsanlar ile İç İçe’ olarak belirlenmiştir. Netice itibarıyla günümüzde doğal kaynakların sürdürülebilir gelişmesi, bu kaynaklara yönelik ihtiyaçların belirlenmesi ve planlanması, rasyonel su kullanımı, gözlem, etkin kullanma ve koruma için lüzumlu şartların sağlanarak bütünleşmiş bir yaklaşımla geliştirilmesi ve yönetilmesi büyük ehemmiyet taşımaktadır. Bu yaklaşım doğrultusunda su ve toprak kaynaklarının çeşitli maksatlara yönelik kullanımlarında teknoloji, iktisat ve çevre mevzularında bir dengenin kurulması gerekmektedir. Bu kapsamda Bakanlığımız kanunlarla kendisine verilmiş olan vazife ve yetkiler çerçevesinde üstüne düşeni yerine getirmektedir.
